Jest wiele materiałów stałych i substancji płynnych, które są łatwopalne. Jednak nie wszystkie możesz legalnie palić kotle CO, piecu, kominku lub innym urządzeniu grzewczym. Złamanie przepisów zagrożone jest wysokimi karami pieniężnymi, a w skrajnych przypadkach nawet pozbawieniem wolności. Jeżeli chcesz uniknąć przykrej niespodzianki, dowiedz się, czym palić w piecu, a co nigdy nie powinno do niego trafić.
Czego nie wrzucać do pieca – lista najbardziej szkodliwych paliw
Kotły zasypowe starego typu pozwalają – zgodnie z obiegowym poglądom – spalić wszystko, co przejdzie przez drzwiczki. Niestety, ta fatalna praktyka przez lata była normą. Obecnie przepisy szczegółowo określają rodzaje paliw, które nigdy nie powinny być spalane w urządzeniach grzewczych. Przedstawiamy pięć najbardziej szkodliwych typów „opału”.
Węgiel brunatny
Zakaz spalania węgla brunatnego w instalacjach grzewczych wynika z niskiej kaloryczności tego paliwa i wysokiej emisji zanieczyszczeń. Musisz spalić 2 do 4 stron węgla brunatnego, aby uzyskać tyle samo energii, co z 1 tony węgla kamiennego. Oznacza to kilkukrotny wzrost ilości popiołu i emisji zanieczyszczeń do atmosfery. Spalanie węgla brunatnego prowadzi też do silnego zanieczyszczenia instalacji i urządzeń grzewczych. Nawet wysokiej klasy kotły CO oraz odporne na pożar sadzy ceramiczne przewody kominowe nie powinny być wykorzystywane do palenia węglem brunatnym.
Zakaz palenia węglem brunatnym w instalacjach ciepłowniczych obowiązuje od wielu lat. Jednak w 2022 roku, w związku z utrudnionym dostępem do węgla kamiennego, rząd wydał zezwolenie na sprzedaż węgla brunatnego odbiorcom indywidualnym. Jeżeli zdecydujesz się użyć tego paliwa, pamiętaj o tym, że szybko odkładająca się sadza może powodować wiele niekorzystnych następstw, w tym np. zwężenie światła przewodów i cofanie się toksycznego dymu do wnętrza budynku. Koniecznie przeczytaj artykuł Co jest przyczyną cofania się dymu w kominie? i regularnie kontroluj stan instalacji grzewczej.
Miał węglowy, muł i flotokoncentrat
Powody zakazu palenia miałem są podobne, jak w przypadku węgla brunatnego. Miał to drobny węgiel kamienny: w teorii ma ziarno do 3 cm, w praktyce znacznie mniejsze. Wyróżnia go duża zawartość siarki i wody. Jest trudny do spalenia w kotłach CO, wytwarza toksyczny dym i duże ilości popiołu. Jeszcze więcej szkodliwych produktów powstaje przy spalaniu flotokoncentratu i mułu węglowego. To paliwa uzyskiwane z tzw. błota węglowego, przypominające gramaturą drobny piasek i pył.
Wilgotne drewno
W czasach globalnego kryzysu energetycznego drewno stało się atrakcyjnym paliwem do urządzeń grzewczych. Najczęściej stosowane jest w kominkach. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w tekście Jak palić w kominku? Odpowiednio sezonowane (2-3 lata) i suche paliwo nadaje się też do kotłów CO. Natomiast drewno o wilgotności powyżej 20% jest mało kaloryczne, kopci i pokrywa smołą przewody dymowe. Największą wartość mają gatunki liściaste, w tym szczególnie twarda buczyna, grabina lub dębina. Niedopuszczalne jest palenie drewnem lakierowanym czy płytami drewnopochodnymi, które wytwarzają duże ilości toksycznych związków, w tym formaldehyd i dioksyny.
Tworzywa sztuczne i kolorowy papier
Palenie plastikiem ma bardzo niekorzystny wpływ na środowisko naturalne, zdrowie i życie ludzi, stan urządzeń grzewczych oraz instalacji dymowych. Produkty spalania tworzyw sztucznych zawierają mnóstwo sadzy i toksycznych substancji lotnych, w tym związków siarki, które powodują kwaśne deszcze, toksyczne dla wszystkich organizmów żywych. Z podobnych powodów nie należy spalać w kotłach CO kolorowego papieru. Tusze drukarskie zawierają wiele agresywnych chemicznie związków. Ponadto papiery ozdobne są często powlekane folią lub lakierami, których spalanie wiąże się z emisją m.in. silnie trujących dioksyn.
Odpady
Do pieców CO nigdy nie powinny trafić stare opony, zużyte ubrania i buty, pieluchy i inne odpady komunalne. Za ich spalanie w urządzeniach grzewczych grożą wysokie kary.
Do 5000 zł grzywny za palenie odpadami
Ustawa Prawo ochrony środowiska umożliwiła przyjmowanie lokalnych uchwał antysmogowych. To one określają, czym palić w piecu, a jakich paliw nie można używać. Dopuszczone paliwa to: gaz, olej opałowy, pellet, drewno, brykiety ze słomy, łupiny i pestki owoców. W większości miejsc można też palić ekogroszkiem i grubym węglem kamiennym. Jednak nie wszędzie, np. w Krakowie obowiązuje zakaz palenia węglem i drewnem.
Na terenie całej Polski palenie odpadami jest zagrożone karą do 5000 zł, a w skrajnych przypadkach aresztem do 30 dni. O wymierzeniu najwyższych kar decyduje sąd. Mandaty nakładane przez policję i straż miejską nie przekraczają 500 zł. Praktycznie wszystkie uchwały antysmogowe zakazują spalania mułu i flotokoncentratu, węgla kamiennego o ziarnie wielkości 0-3 mm, drewna o wilgotności przekraczającej 20% oraz węgla brunatnego (z opisanym wyżej wyłączeniem zimy 2022/2023).
Deklaracja ogrzewania domu, czyli spis czym palimy
Właściciel domu jednorodzinnego powinien zgłosić eksploatowane urządzenie grzewcze do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB). Masz na to 14 dni od dnia rozpoczęcia eksploatacji systemu grzewczego. Deklaracja ogrzewania domu trafia do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków. Zaniedbanie zgłoszenia może zakończyć się nałożeniem kary do 5000 zł.
Jakie paliwo zapewnia legalne i tanie ogrzewanie domu?
Tanie ogrzewanie domu nie ma nic wspólnego z paleniem byle czym. Polski Alarm Smogowy wyliczył1, które źródła ogrzewania są najbardziej opłacalne. Obliczenia pochodzą z Kalkulatora Porozumienia Branżowego Na Rzecz Efektywności Energetycznej i dotyczą domu o powierzchni 160 m2 ocieplonym i zamieszkiwanym przez czterech domowników. Wyniki są jednoznaczne: najdroższej wychodzi ogrzewanie i przygotowanie ciepłej wody użytkowej z zastosowaniem pozaklasowego kotła węglowego, czyli tzw. kopciucha. Najmniej zapłacisz za eksploatację nowoczesnych kotłów na drewno. Wydajność urządzeń grzewczych na paliwa stałe zależy w dużym stopniu od odpowiedniego doboru komina. Rozwinięcie tematu znajdziesz w artykule Komin spalinowy i komin dymowy. Jaka jest różnica? Natomiast wśród technologii bazujących na odnawialnych źródłach energii bezkonkurencyjne są gruntowe pompy ciepła zasilające ogrzewanie podłogowe.
Palenie odpadami, złej jakości węglem czy mokrym drewnem to działanie szkodliwe na wielu płaszczyznach. Wiąże się z lekceważeniem prawa, zatruwaniem środowiska naturalnego i narażaniem zdrowia – własnego i wielu innych ludzi. Stosując niskiej jakości, toksyczne paliwa, nie oszczędzasz, lecz niszczysz instalacje odprowadzające dym i spaliny oraz urządzenia grzewcze.
Tu znajdziesz kominy na lata. Poznaj naszych partnerów